Euro Bond Nedir?

Devlet ya da Şirketlerin, kendi ülkeleri dışından kaynak sağlama amacıyla yabancı para birimi üzerinden yaptıkları uzun vadeli borçlanma araçlarıdır. İsmi Euro diye sadece Euro ile borçlanma gibi bir algı oluşsa da başta USD - Eur olmak üzere Yen, İsviçre Frangı, Pound gibi döviz cinslerinde de borçlanma yapılabilmektedir..

Borç Senetleri: Bu kavram kişi, kurum ve kamunun belirli vade içinde ihtiyaç duyduğu sermayeyi karşılamak için oluşturulan bir kavramdır.

Borç senetleri Kamu kesimi ve Özel kesim olarak ihracatçı cinsine göre 2'ye ayrılır.

Borç senetleri vadeye göre Bono ve Tahvil olarak 2 ye ayrılır.

Kısa vadeli yani 1 yıldan az süreli borçlanmalar Bono , 1 yıldan uzun vadeli borçlanmalar Tahvil olarak isimlendirilir.

Para Birimi olarak ise ülkenin kendi para birimi ve yabancı para birimi borçlanmaları olarak 2 ye ayrılır.

Özellikleri Nelerdir?

Hazine Eurobondları üzerinde durursak eğer bu sermaye piyasası aracı 5-30 yıl arasında değişen vadelerde ihraç edilir. Gelen talep ve arz ile dengede fiyatlaması oluşur.

Uzun vadeli olmasından dolayı genellikle kuponlu tercih edilir. Kuponlar sabit faizlidir. Anapara ve kupon ödemeleri ihraç döviz cinsi üzerinden yapılır.

Genellikle USD tahvillerde 6 ayda bir, Euro tahvillerde ise yılda bir defadır.

Eurobond ve ya genel olarak tahvil piyasasının ikincil piyasası mevcuttur. Yani ihraç sonrasında yatırımcılar talep edilen fiyatlar üzerinden ellerindeki ürünleri satabilirler.

EUROBOND KİMLER İÇİN UYGUNDUR?

-Yatırımlarını yabancı para üzerinden yapmak isteyenler ,

- Uzun vadeli yatırım yapmak isteyenler ,

- Ve yine her yatırım aracında olduğu gibi belirli bir fırsat dahilinde oluşan yatırım

avantajından yararlanmak isteyen tüm yatırımcılar için uygundur.

TERİMLER;

İhraç fiyatı: Bir Tahvil, Bono ya da Eurobond un kamu ya da özel kuruluşların borçlanmak amacıyla satışa çıkardıkları borç senetlerinin ilk halidir.

İhraç tarihi: Borçlanma senedinin çıkarıldığı tarihtir.

Temiz Fiyat: Tüm Eurobond lar Uluslararası piyasalarda Temiz Fiyat üzerinden işlem görür yani üzerinde herhangi bir faiz ile ihraç edilmez.

Kirli Fiyat: Gerçekleşen alım satımlarda birikmiş faiz bulunan borçlanma senetleridir. Tahvil, Bono ve Eurobond tarafında bu ifade kullanılabilir.

Birikmiş Faiz: Borçlanma senetlerinin ihracından ya da kupon ödemesi yapıldıktan sonraki işlem tarihine kadar işleyen ve biriken faizdir. Vadesine ise İtfa tarihi denir.

GETİRİLERİ VE RİSKLER NELERDİR?

Eurobond getirilerini bir araya getirirsek;

Kupon ödemeleri

Alım satım farkları

Sermaye kazancı

Kur farkı ile oluşan kar

Risk tarafında ise;

Faiz Riski: Tahvil ve Eurobond larda en önemli risklerde biri faiz oranıdır. Tahviller, faiz oranları ile ters ilişki içinde olduğundan faizlerin yukarı gitmesi ürünün nominal değerinde azalmaya sebep olur. Vade de bu nominal değer kayıpsız yatırımcıya döner, vadeyi beklemeyenler için zarar oluşabilir.

Geri çağrılma riski: Bazı borçlanma senetleri geri çağırılma opsiyonu ile ihraç edilir. Vade sonu gelemeden yapılan çağırmalarda yatırımcı zarar görebilir.

Yeniden yatırma: Tahvillerden elde edilecek kupon faizlerini yeniden aynı oran ile tahvile yatırma şansı bulamaması durumudur.

İflas Riski: Tahvili ihraç eden ülke ya da özel kurumun bu ödemeleri yapamayacak duruma gelmesi.

Enflasyon Riski: TL bazlı tahvillerde sabit getirili alınan bir tahvil sonradan hızlıca oynayan enflasyon sonrası kötü bir yatırıma dönüşebilir. Ülkemizde de bu gibi durumlar yaşanabiliyor.

Eurobond Fiyatı ve Faizi İlişkisi

Eurobond ve diğer tahvil, bonolarda borç almak isteyen kurum ya da kamu belirli vade ve kupon faizi taahhüdünde bulunularak piyasadan borçlanır. Yatırım tarzına uygun gören yatırımcılar burada kamu ya da özel şirketlere borç vererek belirli dönemlerde kupon faizi almaya hak kazanır.

Eurobond ya da tahviller ikinci el piyasası olan ürünlerdir. Yani uzun vadeli ürün olmakla beraber hemen satılabilir. Vadeye kadar elde tutmak zorunda değiliz!!

Piyasa faiz oranları Eurobond ve tahvillerde nominal olan değerlerin artmasına ya da azalmasına sebep olur. Her ürün için nominal değeri 100 dür. Bu oran 80 - 70 gibi olduğundan iskontolu kavramı ortaya çıkarken 100 üzerinde primli olarak algılanır. Her türlü vadeye kadar tutulduğunda ödemeler 100 nominal değer üzerinden yapılır.

Yani biz yatırım yaptıktan hemen sonra 100 nominal değer olan Eurobond ya da tahvil fiyatı 80 - 90 a inse bile vadeye kadar beklenirse hem 100 nominal değer hem de arada kupon ödemeleri tahsil edilmiş olur. Eurobond tarafında TL borçlanma senetleri gibi mekanizmanın dışında başka etkenler de Eurobond fiyatını etkiler ama temelde bu faizdir.

Güncel olarak baktığımızda Hazine YP borçlanmaya çıktığında %10 - 11 arası bir getiri karşılığında yabancı para borç bulanabilmektedir.(2023 ilk yarısı )

Bu oran neden bu kadar yüksek dersek ,

ABD 5 yıllık tahvil faizi 5 - 5,25 civarı bunun üzerine ülkemizin RİSK Primini ekleriz. Bu da güncel olarak 500-520 arası. İkisini bir düşündüğümüzde bu borçlanma 10-11 civarı yapılır.(2023 Temmuz)

Yani Eurobond tarafında ABD faizleri ve CDS etkili iken, Yurt içi borçlanma senetlerinde TL faiz ana etken konumundadır.

Ne zaman Eurobond Yatırımı yapılır?

Euro Bond yatırımı uzun vadeli yatırımı ve sabit getiriyi seven yatırımcılar için her zaman uygundur. Faizlerin inmesi çıkması onları etkilemez vadeye kadar bekler ve kupon getirilerini alırlar.

Bu ürün diğer sermaye ürünleri gibi ikincil piyasası likit bir ürün olduğundan kısa vadeli yatırım ve trade edenler bulunmaktadır.

** Faizler yüksek iken Eurobond ürünü yatırımı yapmak mantıklıdır.

** Faizlerde aşağı eğilim (USD faizlerinden burada bahsediyorum) Eurobond nominal fiyatlarını artırır ve yatırımcısına kupon faizi dışında sermaye kazancı elde etmesini sağlar. Sermaye kazancı için tabi ki vadeyi beklemeden primli iken elindeki ürünü satmak gerekir.

Faizlerde artış ise tamamen Eurobond fiyatlarını aşağı çeker, piyasada daha uygun faiz ile risksiz yatırım bulunduğundan elimizdeki ürün cazibesini o oranla yitireceğinden nominal fiyatlar aşağı gelir. (Burada yazdıklarım kısa vade içindir. Vade de yine aynı rakam yatırımcıya ödenir)

Ülkemizde EUROBOND yatırım' ında tabi ki önemli faktörlerden biri CDS. Yani ülkemizin RİSK primi. Hazinemizin borçlanmasını etkileyen faktör olarak yukarıda bahsettiğimiz gibi karşımıza çıkıyor.

CDS yükselirse ABD faizleri aynı yerinde kalsa dahi Eurobond değeri azalır. Burada Usd bazlı değer bahsediyorum.

CDS düşerse bu olumlu bir durumdur. Borçlanma faizi düşer, Eurobond nominal değeri artar.

CDS ile kur ters orantılı olsa da son zamanlarda bu korelasyon bozulmuştur. Genel olarak demek doğru olur CDS artması olumsuz bir durum olduğundan serbest piyasa koşullarında para birimimiz değer kaybı yaşar, tersi durumda azalması Türk lirası için olumludur.

NASIL EUROBOND YATIRIMI YAPILIR

Eurobondlar hisse senetleri gibi kolay ulaşılabilir ürünler değildir. Çoğu yerde yatırım için belli tutar sınırlamaları vardır. Ama bazı bankalar daha ufak tutarlar ile bunları parçalayarak küçük yatırımcılara yatırım fırsatı verir.

Normal koşullarda minimum tutar 100 bin USD olan yatırım rakamı, belli bankalarda ve aracı kurumlarda 1000 usd ve katları şeklinde bulunabiliyor.

Direkt olarak almanın dışında bu ürünlere yatırım yapan fonlar da güzel bir tercih olabilir.

TEFAS sayfasına girip,

FON TÜRÜ: Borçlanma araçları

FON TİPİ: Eurobond seçerseniz detaylı şekilde fonları ve getirilerini görebilirsiniz ;

• FON üzerinden elde edilen kazançlar stopaja tabidir. Buradan vergi kesilir ve kar rakamı hesabınıza bu şekilde yansır.

**Eurobond alınarak elde edilen faiz gelirlerinde ise yıllık beyan haddi 2023 yılı için 150.000 TL dir.